دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا چندی پیش اعلام کرد که از توافق‌نامه بین‌المللی برجام خارج می‌شود و به شرکت‌های خارجی فعال در ایران نیز 180 روز فرصت داد تا از ایران خارج شوند. اما هم‌پیمانان اروپایی ترامپ تمایلی به پیروی از تصمیمات ترامپ ندارند و مجدداً به اجرای این توافق‌نامه متعهد شده‌اند. به نظر می‌رسد که تصمیم واشنگتن برای خروج از برجام تأثیری به تجارت آمریکا نداشته باشد، در حالیکه اعلام اعمال تحریم‌های مجدد علیه ایران باعث آسیب رساندن به شرکت‌های بزرگ اروپایی در ایران خواهد شد.
ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا در واکنش به تصمیم ایالات‌متحده اعلام کرده است که 28 عضو اتحادیه قانون انسداد را اصلاح می‌کنند تا شامل تحریم‌های علیه ایران در این مقررات نشوند و بتوانند از کسب‌و‌کار خود در ارتباط با شرکت های خارجی محافظت کنند.
برخی شرکت‌های اروپایی برای رعایت مقررات ایالات‌متحده و اجتناب از مواجه شدن با تحریم‌ها، تصمیم به خروج از بازار ایران گرفته‌اند، این در حالی است که بسیاری از شرکت‌ها هنوز تصمیمی درباره ادامه فعالیت خود در ایران نگرفته‌اند و منتظر هستند تا اتحادیه اروپا راهی برای متوقف کردن محدودیت‌های واشنگتن پیدا کند.
وب‌سایت خبری اسپوتنیک فهرستی از شرکت‌های اروپایی فعال را منتشر کرده که با وجود تحریم‌های آمریکا، هنوز در ایران فعالیت می‌کنند. بیشترین شرکت‌های خارجی فعال در ایران به ترتیب فرانسوی، آلمانی و ایتالیایی هستند.
فرانسه: 38 شرکت
Accor; ADP; ADYA FOILS; Airbus; Alliance Export; ALSTOM; Auto Chassis International Pars; Avicenne Gerontologic; Balmoral Intl SAS; Bel Rouzaneh Dairy; Boeing France (the airplane-manufacturer may withdraw from Iran in the near future); Bureau Veritas; CBE Group; CGG; Cohen Amir-Aslani; Danone; Eiger International; Engie; Faurecia Azin Pars Seating; Gaz de France (GDF SUEZ); GEA; Golden Group; Hyper Market Maf Pars; Intertek International Limited (SAI); Negotium Partners; Nexans Co.; PSA Group; Renault; RGG Capital; Schneider Electric Co. ; SNCF; Suez Environnement; Thales; Total ; Vecteur Cast; Vinci Technologies; Vision France Consulting; Well Services of Iran .
آلمان: 35 شرکت
AIOTEC GmbH; Alldos Eichler GmbH; Allianz; Bada AG; Bayer Parsian AG; BASF Iran (PJS) Co.; BASF's Wintershall; Butting GmbH; COMMERZBANK; Eisenmann Co.; Eltherm GmbH; Evonik Iran; Ferrostaal; Germanischer Lloyd (GL); HERRENKNECHT; ILF Consulting Engineers Pars (PJSC); KOBOLD Messring GmbH Iran; KROHNE Iran; KSB Aktiengesellschaft; Linde Co.; Minimax GmbH & Co. KG, Iran Branch Office; Minova CarboTech Iran Branch; Nivea; PM Piping ; Regalbuto Steel GmbH; Rieckermann GmbH (Iran Liaison Office); Salzgitter Mannesmann International Tehran; Siemens Co. ; TGE Gas Engineering GmbH; TUV NORD Iran (RWTUV Iran); Uhde GmbH Iran Branch; Volkswagen; WIKA Instrumentation Pars Kish Ltd.; Wintershall Iran Holding GmbH.
ایتالیا: 21 شرکت
AGIP; AlItalia; Ansaldo Energia SpA; CONDOTTE D'ACQUA; Danieli Cina; Edison International; Enel; Eni (the energy company is leaving Iran); Ferrovie dello Stato; Fiat-Chrysler; FINCANTIERI; Fincantieri SpA; GEOLOG International BV — Iran; ITINERA; Kinetics Technology (KT); Saipem; Seli; SSE SpA Iran Branch; Tecnimont SpA; Tectubi Raccordi S.p.A.; TELECOMA ITALIA GROUP.
انگلستان: 16 شرکت
Atlantic International Operation Limited; BG — British Gas Iran; BHP Billiton; BP Iran Ltd.; Cameron Integrated Services (South Well Drilling Engineering Co., SWDEC); Daimler; Energy Deployment Co. Ltd. (EDC); Euroinvest; Flowstream International Ltd.; KBC Iran Office; Lloyd's Register Group Ltd; Lloyd's of London; Pergas International Consortium; Royal Dutch Shell; UK P&I (the mutual steam ship assurance association may pull out from Iran in the near future); Welding Alloys Group (Aliaj Joosh Iran)
سوئیس: 8 شرکت
ABB (PJSC); BUCHER; Burckhardt Compression Tehran SSK; MSC BASEL (the shipping giant may stop cooperating with Iran in the short term); SGS Iran Limited; Sulzer Co.; Weatherford; ZURICH INSURANCE.
اسپانیا: 7 شرکت
Esproenko Pars; JC Valves; Sercobe Co.; Star Petroleum Middle East; TAIM WESER Iran Office; Tubacex Service Solutions Pars (TSS Iran); Tubos Reunidos Group
دانمارک: 6 شرکت
Ecco; Haldor Topsoe; LEO Pharma; Maersk (the container shipping company is abandoning Iran); Novo Nordisk; Welltec Oilfield Services Iran (Touse Mohandesi Fanavari Chah Mayadin)
نروژ: 6 شرکت
Barwil; Fugro-Geoteam AS; Hydro; ROXAR Norway; Saga Energy (the energy firm is leaving Iran); SPT Group Norway
جمهوری چک: 6 شرکت
Bresson Energy; Energo-Pro; Moravia Steel; Ostroj; Solek Holding; SOR Libchavy
هلند: 5 شرکت
AkzoNobel; BAF Valves Pars; ENI Iran B.V.; Royal Dutch Shell; Zagroz Equipment Engineering Co
سوئد: 4 شرکت
Alfa Laval Iran Co. Ltd.; Atlas Copco Iran; Camfil Farr Co.; NYNAS
استرالیا: 2 شرکت
Christof Industries — Geety Sanaat Mayestan Co. (GSM); Oberbank; O.M.V
فنلاند: 2 شرکت
Metso Iran (Garno Group); Styrochem of Finland
مقدونیه: 1 شرکت
ABE Power Co
لهستان: 1 شرکت
PGNiG
رومانی: 1 شرکت
Robust Star Group
قبرس: 1 شرکت
امروز بعدازظهر در بروکسل نشست مهمی برگزار خواهد شد که در این نشست مسیر همکاری‌های شرکت‌های اروپایی با ایران روشن می‌شود.
به گزارش مشرق، فعالیت شرکت‌های مهمی که عمدتا بعد از توافق هسته‌ای وارد ایران شدند، با تصمیم اخیر دونالد ترامپ تحت‌تاثیر قرار گرفته است. آرایش این شرکت‌ها را با خروج آمریکا از برجام در چهار دسته می‌توان طبقه‌بندی کرد؛ شرکت‌هایی که در ایران نمی‌مانند، شرکت‌هایی که در ایران می‌مانند، شرکت‌هایی که ماندگاری مشروط دارند و در نهایت شرکت‌هایی که هنوز اعلام موضع نکرده‌اند. ترکیب حضور شرکت‌های خارجی در ایران در بخش‌های نفت و گاز، حمل‌ونقل، هواپیمایی، بانکی، انرژی‌های تجدیدپذیر، خودرو، ریلی و معدن را بررسی شده است.
امروز بعدازظهر در بروکسل نشست مهمی برگزار خواهد شد که در این نشست مسیر همکاری‌های شرکت‌های اروپایی با ایران روشن می‌شود. اتحادیه اروپا تلاش دارد همکاری‌های ایران با شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی ادامه یابد و برای تحقق این هدف، دو روش را مشخص کرده است. نخست آنکه برای همکاری‌های شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی با شرکت‌های ایرانی یارانه دهد. البته اگر شرکت ایرانی طرف حساب اروپایی در لیست تحریم‌ها باشد، نمی‌تواند از این یارانه بهره‌مند شود. بنابراین شرکت‌های اروپایی می‌توانند برای همکاری با ایرانی‌ها با ارزیابی‌هایی که صورت می‌دهند از این روش استفاده کنند. دوم اینکه مقررات بازدارنده‌ای را در نظر گرفته‌اند که براساس آن انسداد تحریم‌ها با پوشش سیاسی در دستور کار قرار گرفته است. براساس این مقررات، شرکت‌های اروپایی در صورت همکاری با ایران مصونیت خواهند داشت و اگر این همکاری صورت نگیرد، جریمه‌ای را برای آنها در نظر خواهند گرفت. شواهد و اظهارنظرات کارشناسان نشان می‌دهد که عمده شرکت‌های کوچک و متوسط که با ایرانی‌ها همکاری می‌کنند در ایران خواهند ماند. در عین حال برخی از شرکت‌های بزرگ عزم رفتن دارند و برخی دیگر نیز ماندگاریشان در ایران را مشروط به صدور معافیت آمریکا یا تصمیمات اتحادیه اروپا کرده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخیرا رئیس کمیسیون اروپا اعلام کرده که این اتحادیه برای مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه ایران بار دیگر روند حقوقی «مقررات بازدارنده» را کلید خواهد زد. این قوانین نخستین‌بار در سال ۱۹۹۶ و به دنبال تحریم مالی و تجاری کوبا از سوی آمریکا، در اتحادیه اروپا، کانادا و برخی از کشورهای آمریکای‌جنوبی برای خنثی‌سازی آثار تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا به تصویب رسید. مقررات بازدارنده، نه‌تنها شرکت‌های اروپایی را از پذیرش تحریم‌های آمریکا منع می‌کرد، بلکه در برخی مواقع شرکت‌ها را به‌خاطر رعایت تحریم‌های مغایر با اصول تجارت آزاد جریمه می‌کرد.
افزون بر این بر مبنای این قوانین، شهروندان و شرکت‌های تحت مالکیت اروپایی از پذیرش احکام قضایی صادر شده از سوی قضات آمریکا به بهانه نقض تحریم‌ها منع شده بودند. تصویب قوانین بازدارنده در کشورهای اروپایی و برخی دیگر از کشورها طی سال‌های ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷ در نهایت منجر به تعلیق دو بند از قانون «تحریم همه‌جانبه کوبا» موسوم به قانون «هلمن-برتونز» شد. حال بر مبنای اظهارات رئیس کمیسیون اروپا، می‌توان گفت این قانون تا حدود زیادی بستر حمایتی لازم از بنگاه‌های اقتصادی اروپا به‌خصوص شرکت‌های کوچک و متوسط را که با ایران تجارت می‌کنند فراهم خواهد کرد. با توجه به اینکه سران کشورهای اروپایی تصمیم گرفته‌اند، مقررات بازدارنده تدوین شده برای تحریم کوبا در سال ۱۹۹۶ را در رابطه با تحریم‌های ایران نیز به‌روزرسانی کنند، بنابراین بررسی ابتکار حقوقی اروپایی‌ها برای بی‌اثرکردن تحریم‌های وضع شده علیه کوبا، می‌تواند تا حدود زیادی ترسیم‌کننده اثر تصمیم اخیر سران کشورهای اروپایی بر آینده تجارت قاره سبز با ایران باشد.
شرکت‌های خارجی که پس از برجام وارد ایران شده‌اند را می‌توان در چند گروه طبقه‌بندی کرد. نخست؛ شرکت‌های بزرگ که به‌واسطه حجم بالای دارایی‌شان در آمریکا اعلام کرده‌اند که در ایران نخواهند ماند. گروه دوم شرکت‌هایی هستند که ماندگاریشان در ایران مشروط خواهد بود. البته احتمالات نشان می‌دهد که تعدادی از این شرکت‌ها در ایران خواهند ماند. سومین گروه شرکت‌هایی هستند که بعد از خروج آمریکا از برجام در ایران ماندگار خواهند بود. گروه چهارم نیز شرکت‌هایی هستند که در فصل جدید برجام، سکوت اختیار کرده‌اند و موضع خود را در مورد خروج یا ماندگاری از ایران اعلام نکرده‌اند. در این میان، گروهی از شرکت‌ها هم هستند که در جدول پیش‌رو نیستند. این گروه، شرکت‌هایی هستند که ارتباط با تجار خارجی را چراغ خاموش ادامه می‌دهند. عمده این شرکت‌ها نیز غیرنفتی هستند. البته همکاری ایران با برخی از شرکت‌هایی که در جدول (عکس خبر) آمده، تنها در حد تفاهم‌نامه بوده و قرارداد نهایی آنها امضا نشده است.
